Εἶναι τὸ πρῶτο ἔργο τῆς παγκόσμιας γραμματείας περὶ ἐτυμολογίας. Ἐτυμολογία εἶναι ἡ ἀναζήτηση τοῦ ἐτύμου, δηλαδή, τοῦ ἀληθοῦς περιεχομένου, τῆς ἀλήθειας τῶν λέξεων, εἶναι ἡ δυνατότητα ἀνάλυσης ἑνὸς ὀνόματος στὰ συστατικἀ του μέρη, ποὺ εἶναι δηλωτικὰ τῆς σημασίας του.
Ὁ «Κρατύλος» ἔχει χαρακτηρισθεῖ ὡς τὸ «Εὐαγγέλιο τῆς Ἐτυμολογίας». Εἶναι ἐδῶ ὅπου ὁ Σωκράτης, συνομιλῶντας μὲ τὸν Ἑρμογένη καὶ τὸν Κρατύλο, ἑρμηνεύει μὲ τὴν βαθειὰ σοφία του ὀνόματα, ἔννοιες καὶ γράμματα τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας, καταδεικνύοντας τὴν πανάρχαια προέλευσή τους.
Μὲ τὴν ἀνὰ χεῖρας πολύχρονη ἐργασία μας εὐελπιστοῦμε νὰ ἀναδείξουμε τὴν σπουδαιότητα τοῦ Πλατωνικοῦ αὐτοῦ διαλόγου καὶ νὰ ἀποκαλύψουμε τὶς ἀλήθειες ποὺ κρύβονται μέσα σ’ αὐτόν, ἀποδεικνύοντας ὅτι εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πλέον σημαντικούς, ἀλλὰ καὶ τοὺς πλέον παρεξηγημένους διαλόγους τοῦ Πλάτωνος. Βασικὸς ἐξοπλισμός μας σὲ αὐτὸ τὸ ἐγχείρημα εἶναι τόσο ἡ μελέτη ἀλλὰ καὶ ἡ διδασκαλία τοῦ Πλατωνικοῦ Ἔργου (Corpus Platonicum) στὸ σύνολό του, καθὼς καὶ τὰ πολύτιμα Σχόλια τοῦ Πρόκλου, ὁ ὁποῖος ἤδη ἐξ ἀρχῆς ἐπισημαίνει ὅτι:
«Ὁ παρὼν διάλογος ἐπιστήμονας ἡμᾶς ποιεῖ τῆς τῶν ὀνομάτων ὀρθότητος, καὶ δεῖ τὸν μέλλοντα εἶναι διαλεκτικὸν ἀπὸ ταύτης ἄρχεσθαι τῆς θεωρίας».
Ὁ παρὼν διάλογος μᾶς κάνει νὰ ἀποκτοῦμε ἐπιστημονικὴ γνώση τῆς ὀρθότητας τῶν ὀνομάτων, καὶ αὐτὸς ποὺ θέλει νὰ εἶναι διαλεκτικός, ἀπὸ αὐτὴν τὴν θεωρητικὴ ἐξέταση πρέπει νὰ ἀρχίσει!
Ἡ παροῦσα ἔκδοση περιλαμβάνει:
Εἰσαγωγή, Διαίρεση τοῦ διαλόγου σὲ Ἑνότητες - Μέρη - Κεφάλαια, Περιλήψεις Μερῶν καὶ Κεφαλαίων, Ἀρχαῖο Κείμενο καὶ Σύγχρονη Ἀπόδοση, Ἐκτενῆ Σχόλια καὶ τελικὸ Συμπέρασμα, καθὼς καὶ Λεξικογράφηση ὅλων τῶν ἐτυμολογιῶν τοῦ Κρατύλου, ποὺ δίνει ὁ Σωκράτης, ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν ἄλλων ἐτυμολογιῶν ποὺ δίνονται στὸ παρὸν ἔργο, σὲ ἕνα συνοπτικὸ καὶ εὔχρηστο Ἐτυμολογικὸ Λεξικό.
